Izrael po raz pierwszy w historii został zdegradowany pod względem ratingu kredytowego przez agencję Moody's. Obniżenie oceny wiarygodności kredytowej z A1 do A2 to bezprecedensowe wydarzenie dla gospodarki Izraela. Jest ono spowodowane przedłużającą się wojną w Gazie, która generuje dodatkowe koszty dla budżetu państwa. Sytuacja polityczna, z kryzysem konstytucyjnym w tle, tylko pogłębia niepewność i nie sprzyja poprawie ratingu. Te czynniki w połączeniu ze strukturalnymi problemami Izraela skłoniły agencję do historycznej decyzji o obniżce oceny wiarygodności kredytowej tego kraju.
Rząd Izraela: obniżka ratingu chwilowa
Rząd Izraela stoi na stanowisku, że obniżenie ratingu kredytowego przez agencję Moody's z A1 do A2 jest tymczasowe i oderwane od realiów gospodarczych kraju. Zdaniem premiera Benjamina Netanjahu, decyzja ta wynika wyłącznie z trwającej wojny w Gazie i związanych z nią nieplanowanych wydatków wojennych.
Koszty prowadzenia działań zbrojnych istotnie obciążają budżet Izraela, powodując deficyt na poziomie 6,6% PKB. Jest to znaczący wzrost w porównaniu do wcześniejszych lat. Niemniej rząd uważa, że po zakończeniu konfliktu i ustaniu dodatkowych wydatków, rating wróci do poprzedniego poziomu.
Czynniki wojny w ocenie agencji ratingowych
Inaczej patrzą na tę kwestię agencje ratingowe, które dostrzegają bardziej fundamentalne problemy stojące za obniżką oceny wiarygodności kredytowej Izraela. Po pierwsze, trwająca już ponad 5 miesięcy wojna w Gazie to konflikt o zupełnie innym charakterze niż miało to miejsce wcześniej.
Poprzednie wojny Izraela, choć bardzo krwawe, rozgrywały się na przestrzeni dni, nie miesięcy. Tym razem rynek finansowy ma więc znacznie więcej czasu, by negatywnie zareagować. Po drugie, towarzyszy jej głęboki kryzys polityczny związany ze zmianami konstytucyjnymi.
Te czynniki zdaniem agencji oznaczają większe ryzyko dla gospodarki Izraela i stanowiły przesłankę do obniżenia oceny ratingowej. Trudno się spodziewać szybkiej poprawy, jeśli nie zostaną one rozwiązane.
Konsekwencje dla gospodarki i rynków finansowych Izraela
Obniżenie ratingu Izraela do A2 ma istotne konsekwencje dla gospodarki i rynków finansowych tego kraju. Przede wszystkim oznacza wzrost kosztu obsługi długu publicznego, gdyż inwestorzy zażądają wyższej premii za ryzyko od obligacji państwowych.
Ponadto może negatywnie wpłynąć na napływ inwestycji zagranicznych oraz osłabić kurs izraelskiego szekla. Słabsza waluta dodatkowo podbije inflację, która i tak zmaga się z wysokimi cenami energii i żywności.
| Inflacja w Izraelu | 5,3% r/r (styczeń 2023) |
| Stopa bezrobocia | 3,4% (grudzień 2022) |
Negatywny wpływ na gospodarkę może jednak złagodzić stosunkowo dobra koniunktura na rynku pracy, z bezrobociem na niskim poziomie 3,4%. Niemniej perspektywy wzrostu PKB na 2023 r. zostały już obniżone przez bank centralny z 4% do 3,5%.
Aby powstrzymać dalsze pogarszanie się ocen ratingowych, Izrael musi jak najszybciej zakończyć wojnę w Gazie i uporać się z kryzysem politycznym. Tylko to pozwoli uniknąć długoterminowych szkód dla gospodarki kraju.
Czytaj więcej: Ekspert przewiduje, że bitcoin już nigdy nie spadnie poniżej 40 tys. usd. jakie ma argumenty?
Podsumowanie
Izrael doświadczył historycznego obniżenia ratingu kredytowego przez agencję Moody's z A1 do A2. Jest to pierwszy taki przypadek w ponad 70-letniej historii państwa Izrael. Zdaniem agencji ratingowych, na decyzję wpływ miała przedłużająca się wojna w Gazie, generująca dodatkowe koszty dla budżetu i zwiększająca ryzyko dla gospodarki Izraela. Towarzyszy jej również głęboki kryzys polityczny. Te czynniki skłoniły do historycznego kroku obniżenia ratingu Izraela.
Decyzja ta niesie za sobą konsekwencje dla gospodarki Izraela. Może oznaczać wzrost kosztów obsługi długu publicznego, słabszego szekla i wyższą inflację. Aby zapobiec dalszemu pogorszeniu ratingu, Izrael musi jak najszybciej zakończyć wojnę i uporać się z problemami politycznymi. Tylko to ożywiwi rating Izraela i pozwoli uniknąć kryzysu gospodarczego.
